verslag avondlezing MBSE Gepubliceerd op: 22 april 2015
avondlezing David Long – Model-based Systems Engineering (MBSE) door Thomas de Leeuw (afstudeerder bij Rijkswaterstaat)
Op maandagavond 13 april 2015 gaf David Long, voorzitter van Incose, een lezing over Model-based Systems Engineering (MBSE). Deze lezing werd gehouden bij Arcadis in Amersfoort. Als lid van Incose had ik de mogelijkheid deze lezing bij te wonen. Voor mij was het erg interessant en verdiepend. De basisprincipes van SE zijn mij wel bekend, evenals de kansen die SE biedt én de moeilijkheden die SE met zich mee kan brengen. Toch heeft deze lezing mijn blik op SE verruimd. De avond begon met ontvangst en koffie. Om half 8 begon de presentatie van David Long.
Als eerst volgde een terugkoppeling waar het toepassen van SE begon; bij militaire systemen én lucht- en ruimtevaart toestellen. De ontwikkeling van die systemen vond voornamelijk plaats aan de hand van documenten. Aangezien SE tegenwoordig wordt toegepast op een veel breder spectrum, zijn slechts het gebruik van documenten niet meer voldoende.
Tegenwoordig worden onze projectdoelen steeds complexer. Die ontwikkeling gaat zo hard dat we moeilijk in staat zijn die ontwikkeling bij te benen met onze managementcapaciteiten. Het toenemende risico van ontoereikende specificaties en incomplete verificatie is het gevolg. Nu systemen in toenemende mate complexer worden, waardoor meerdere industrieën vaker moeten samenwerken, wordt de kans op interpretatiefouten steeds groter. Dat heeft te maken met het feit dat des te meer industrieën deelnemen aan een project, des te meer “talen” gesproken worden.
De kans op interpretatieverschillen en misverstanden bij het communiceren via documenten doen zich voor tijdens het opslaan én oproepen van informatie. Het vertalen van je eigen ideeën (impliciete informatie) naar documenten (expliciet informatie) is de eerste stap waar het fout kan gaan; niet iedereen kan goed opschrijven wat hij/zij bedoelt. Daarbij komt dat de informatie uit die documenten ook dusdanig geïnterpreteerd moet worden dat de juiste boodschap goed overkomt. Ook hier kunnen snel fouten worden gemaakt, helemaal wanneer experts vanuit verschillende disciplines met elkaar samen moeten werken.
Neem bijvoorbeeld de ontwikkeling van een tunnel (civiele techniek) waarin een veiligheidssysteem (werktuigbouwkunde/elektrotechniek) moet worden geïmplementeerd. Het gehele systeem, de complete tunnel, moet functioneren conform de eisen van de klant én voorgeschreven regels. Wanneer de verschillende expertises niet goed met elkaar hun specifieke kennis kunnen overbrengen ontstaan er problemen. De kans dat er een systeem gerealiseerd wordt dat niet werkt volgens de voorgeschreven eisen wordt groter. Door in dit geval het tunnelsysteem en het veiligheidssysteem samen op te nemen in één model wordt de kans op misverstanden verkleind. Iedereen kan bij de informatie en weet wat er van elkaar verwacht moet worden i.p.v. dat alle informatie versnipperd in allerlei documenten is vastgelegd. Met MBSE is een betere afstemming tussen verschillende partijen mogelijk.
Bij MBSE gaat het ook om het vinden van een balans tussen architectuur en analyse. Deze balans is niet altijd makkelijk te vinden; de één neigt meer de analytische kant op, waar de ander meer de kant op gaat van de architectuur. Dit geldt zeker als het gaat om verschillende partijen die allemaal hun eigen taal spreken. Modellen kunnen ook hier als oplossing dienen door die taalbarrière te doorbreken. Modellen kunnen namelijk directer weergeven wat er bedoeld wordt, wat weer de kans op interpretatieverschillen verkleint.
Mijn ervaring van deze avond is toch wel dat SE complexer is dan ik voorheen besefte. I.p.v. eisen en wensen omtoveren naar een systeem zit er toch nog veel meer achter. Het was interessant om deze bijeenkomst bij te wonen. De boodschap was in ieder geval duidelijk: we doen er goed aan door MBSE toe te passen!
lees het verslag van de bijeenkomst van David Long met de Stuurgroep 4P hier
