Bijna 100 SE’ers leveren input voor Leidraad SE V3 Gepubliceerd op: 06 augustus 2012
Samen het café in levert zinnige inhoud op!
Door: Miranda van Ark
Op weg naar de nieuwe versie van de Leidraad, kwamen bijna 100 System Engineers samen in het auditorium van het Bouwhuis van Bouwend Nederland. SE’ers van NL-Ingenieurs, ProRail, Rijkswaterstaat, Bouwend Nederland, Uneto-VNI en de Vereniging van Waterbouwers toetsten en verdiepten de inhoud van Leidraad 3.0. Met de World Café-methode wisselden ze van gedachten over vijf pittige stellingen. Deze stellingen verdiepten de thema’s die tijdens de managementsessie van 31 mei aan de orde kwamen.
Probleemstelling en issuelijst
“Een bijzondere sessie”, zo typeert dagvoorzitter Jan Visser de bijeenkomst tijdens zijn openingswoord. “Ooit opgezet als platform voor leden van bouwend Nederland is nu een breed deelnemersveld vertegenwoordigd.” Hij geeft aan dat de werkgroep Leidraad versie 3.0 vandaag wil toetsen of ze op koers ligt met de invulling van de Leidraad.
Cees van Leeuwen van BAM (vertegenwoordiger Bouwend Nederland in de werkgroep Leidraad SE 3.0) geeft een beknopte terugkoppeling van de werkwijze van werkgroep Leidraad 3.0. Hij toont daarbij onder meer de probleemstelling die gedefinieerd is en de issuelijst. De probleemstelling resulteert in uitdagingen zoals het verhelderen van de soft skills, het uitwerken van Verificatie en Validatie en het beschrijven van de toepassing van SE bij diverse contractvormen.
Bier en bierviltjes
Aansluitend licht Marcel van Herten van BAM de werkwijze van het World Café toe. Deze vindt zijn oorsprong in het feit dat in de kroeg vaak de beste ideeën ontstaan, die op bierviltjes worden genoteerd. Hoewel zonder bier en bierviltjes, gaan de aanwezigen aan diverse ‘stamtafels’ discussiëren over onderwerpen, om deze vervolgens op grote vellen in uitspraken en meningen te vangen. Voor deze vellen is gekozen omdat deze nét wat meer tekst kunnen bevatten dan bierviltjes. En die ruimte blijkt ook nodig. De stellingen als ‘Validatie wordt alleen door de klant gedaan’ en ‘SE is alleen voor hoogopgeleiden’ maken de tongen flink los. Aan de tafels vinden geanimeerde en soms pittige discussies plaats en de vellen raken volgeschreven met statements.
Groter en gemêleerder
De aanwezigen waarderen de bijeenkomst. Timo Giling van Cofely Nederland BV valt het op dat er goede discussies plaatsvinden. “Het publiek is groter en gemêleerder dan bij vorige gelegenheden. Daarbij is er geen sprake meer van sprekers en toehoorders; iedereen is gelijkwaardig en ieders inbreng doet ertoe. Je ziet dat de opdrachtnemers qua kennisniveau op voet van gelijkheid staan met de opdrachtgevers. Daarbij is er een grote gedrevenheid om SE verder toe te passen.”
Goede argumenten overtuigen
Twee ProRailers vertellen dat ze het boeiend vinden om de mening van anderen te horen. Yildirim Gokay: “Het is leuk en leerzaam om bij mensen uit de hele markt te proeven hoe zij in SE staan. Wij bekijken SE soms meer vanuit de opdrachtgeversrol.” Sander Slagboom vult aan: “Je krijgt gesprekken over de problemen waar opdrachtnemers mee worstelen. Wij denken bij het specificeren misschien niet voldoende na over het feit dat zij nog moeten doorspecificeren naar de onderaannemers.” Beiden vinden het opvallend hoe snel mensen het eens zijn over het antwoord op de stelling. Ook Tom van Vondelen van Iv-Infra b.v. meent dat mensen het snel eens zijn. “De discussie liet vervolgens vooral de nuances zien, de verschillende invalshoeken die partijen vaak wél hebben.”
Écht open dialoog
Alle betrokkenen waarderen de open uitwisseling door opdrachtgevers en opdrachtnemers. Zo vertelt Stijn Hulskamp van MNO Vervat: “Het is heel interessant om met collega’s en opdrachtgevers om tafel te zitten, zonder dat het erom gaat wie er gelijk heeft, en vooral: zonder dat er een contract onder ligt. Als er geen financiële belangen zijn, en mensen een echt open dialoog willen aangaan, kun je de inhoud in duiken.” Hij merkt op dat er daarbij wel verschillen te zien zijn en dat het de uitdaging voor Leidraad 3.0 is om handreikingen te bieden om tot een eenduidige werkwijze te komen. Ewout Klück van Dura Vermeer sluit zich hierbij aan. “We staan dichter bij elkaar dan een paar jaar geleden. Wel is het te hopen dat de werkgroep de huidige leerpunten goed oppakt. Zodat we een Leidraad krijgen die eenduidig is en goede voorbeelden geeft, best practices die direct toepasbaar zijn voor de eigen praktijk.”
Stickers plakken
Tijdens een aantal World Café-rondes discussieert men met uiteenlopende collega´s over verschillende stellingen. Vervolgens worden de verzamelde meningen over stellingen samengevoegd en geprioriteerd. Alle aanwezigen krijgen stickers om toe te wijzen aan de statements waarin zij zich het meeste kunnen vinden. De diverse statements zijn in z’n geheel te lezen op de foto’s onder aan dit artikel. De winnaars uit de verschillende categorieën:
SE is alleen voor hoogopgeleiden. Nee! SE moet juist breed door de hele organisatie worden toegepast. `SE, daar werkt iedereen aan mee.`
Het controleren dat de timmerman de spijkers recht in de kist slaat is ook SE. Waar is de grens tussen zin en onzin? Bepaal het risicoprofiel van de betreffende spijker. Indien hoog -> ja, indien laag -> onzin.
Validatie wordt alleen door de klant gedaan. Hier kwam de groep niet met een eenduidig antwoord. Het is duidelijk dat er behoefte bestaat aan definities; met name validatie is niet duidelijk.
SE is toepasbaar op alle contractvormen. Ja, SE is procesbeheersing/werkmethode, staat los van de contractvorm. (En als mooie tweede: Een contract is een onhandig incident tijdens de levenscyclus van een systeem.)
De markt is nog niet professioneel genoeg om functionele/integrale uitvragen uit te voeren. Organisaties aan beide zijden zijn nog niet volwassen genoeg, competenties op persoonlijk niveau zijn bij een aantal mensen aanwezig.
Stap of sprong
De dag sluit af met een plenaire sessie waarin Jan Visser met de aanwezigen de feedback op de vijf stellingen en thema´s bespreekt. Aansluitend is het woord aan dr. ir. Jelle Kuiper, een animator die op ludieke wijze SE verwerkt in een presentatie. Het belangrijkste leerpunt dat hij de groep meegeeft, ligt op het vlak van soft skills. Goed communiceren noemt hij: ´Op een leuke manier je zin doordrukken.´ Een skill die tijdens de voorgaande World Café-sessies niet is ingezet door de aanwezigen. Hier verstond men onder goed communiceren vooral: naar de ander luisteren, en samen tot een gewogen mening komen. Jan Visser vraagt de aanwezigen op het einde dan ook heel terecht om een applaus voor zichzelf. Een applaus voor de zinnige input die is meegegeven aan de werkgroep Leidraad 3.0. Aan deze club de nobele taak om de input in de inhoud te verwerken. Dat de markt aan versie 3.0 toe is, is duidelijk. Of zoals een van de aanwezigen opmerkt: “Iedereen voelt dat het nodig is een stap te maken en de Leidraad is bij zo’n stap of sprong vanaf het begin een belangrijke aanjager.”
